Jerzyna obficie występuje w zagajnikach, na poboczach dróg i szos, na obrzeżach upraw i na nieużytkach. Często porasta tereny ruderalne. Rośliny tego typu produkują ogromne ilości nektaru, który określa jego właściwości organoleptyczne.
BARWA
Miody te charakteryzuje ciemne zabarwienie (podobne do spadzi iglastej, choć nie tak intensywne), zmieniające się w ciemno bursztynowe w czasie krystalizacji.
SMAK i AROMAT
Posiadają wyraźny, słodki smak, z silnym posmakiem i aromatem leśnych owoców oraz wyczuwalnej kwas kwaskowatości charakterystycznej dla jeżyny i maliny leśnej.
SKŁAD i ZASTOSOWANIE
Jeżyny są bogate w antocyjany, czerwone, niebieskie i fioletowe barwniki roślinne. Zmniejszają one kruchość naczyń krwionośnych, poprawiając ukrwienie oczu i polepszając jakość widzenia. Owoce jeżyny zawierają antocyjany i garbniki, które posiadają działanie bakteriobójcze i własności antybiotyczne. Jeżyna reguluje przemianę materii, działa wykrztuśnie oraz moczopędnie. Sok z owoców jeżyn działa przeciwgorączkowo. Herbatki z owoców i liści mają działanie wzmacniające organizm, działają uspokajająco. Jeżyny zawierają między innymi cukry, kwasy organiczne, prowitaminę A, witaminy z grupy B, B9, witaminę C, pektyny, garbniki, flawonoidy, kwas cytrynowy, barwniki antocyjanowe, związki mineralne potasu, wapnia i magnezu. Dzięki pestkom mają sporo błonnika i podobnie jak maliny, są dobrym źródłem miedzi i żelaza. Jeżyny ze wszystkich owoców zawierają najwięcej witaminy E, zwanej witaminą młodości.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Wyciąg z jeżyn zalecany jest w przeziębieniach jako środek wykrztuśny, oraz stanach gorączkowych. Owoce jeżyn są stosowane w diecie dla dzieci, mają właściwości regulujące trawienie, wzmacniające i uspokajające. Jeżyny posiadają właściwości lecznicze ściągające, przeciwbiegunkowe, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, moczopędne, poprawiające przemianę materii. Owoce jeżyn poleca się w leczeniu anemii, w celu regulacji pracy przewodu pokarmowego, w okresie rekonwalescencji po ciężkich chorobach. Owoce pozytywnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego, ze względu na właściwości uspokajające, wskazane są też w zaburzeniach nerwowych. Odwar z liści działa napotnie, stosowany jest w przeziębieniu i anginie. Przynosi ulgę w przypadku nieżytów górnych dróg oddechowych. Ten sam odwar leczy również krwawą biegunkę. Sok z jeżyn działa również napotnie i wykrztuśnie. Zalecany jest więc przede wszystkim w przeziębieniach oraz stanach gorączkowych. Warto sięgnąć po niego także w celu zwalczenia biegunki lub mdłości, złagodzenia bólu występującego przy zapaleniu jelita oraz w potrzebie obniżenia poziomu kwasów żołądkowych. Sok z jeżyn pomoże także w pokonaniu zgagi. Łagodnie regulują przemianę materii i ułatwiają usuwanie z moczem toksycznych metabolitów. Można ją stosować w zaburzeniach przemiany materii, złym trawieniu, w schorzeniach nerek i pęcherza moczowego. Zewnętrznie stosuje się w postaci okładów na rany i owrzodzenia oraz do płukania jamy ustnej i gardła. Również do kąpieli w świądzie skóry, wyprysku i trądziku.
Miód Tymiankowy
W starożytnej Grecji tymianek uznawano za symbol odwagi i siły. W starożytnym Egipcie olejkiem tymiankowym balsamowano zwłoki. Ten krzew znany jest na całym obszarze Morza Śródziemnego, a także w północnej Ameryce i południowej Afryce. W Polsce poznano go dzięki królowej Bonie.
Miód tymiankowy pozyskiwany jest z nektaru drobnych, liliowo-różowych kwiatków tymianku pospolitego – tymianku właściwego (Thymus vulgaris L.), zwanego również macierzanką zwyczajną lub tymiankiem właściwym. Roślina ta kwitnie od początku czerwca, do końca pierwszej dekady lipca, czasem nawet dłużej. Wydajność zbioru miodu waha się w granicach od 100 do 250 kg z 1 hektara.
Miód tymiankowy często określany jest mianem „czerwonego miodu” z powodu charakterystycznego odcienia rubinowo-bursztynowego świeżej patoki (miód płynny). Krupiec (miód po skrystalizowaniu) cechuje się barwą jaśniejszą burszynowo-pomarńczową. Krystalizuje nierównomiernie średnio i grubokrystalicznie – co z postępem tego procesu zanika.
Aromat miodu jest mocny, wyraźny, z konkretną nutą korzenną tymianku. Wysoka zawartość kwasów organicznych i najwyższa kwasowość ogólna pośród europejskich miodów nektarowych sprawia, że miód ten subiektywnie wydaje się być mniej słodki i wyraźnie kwaskowy. Miód tej odmiany należy do najbardziej aromatycznych miodów pozyskiwanych w naszej szerokości geograficznej i jest uznawany za jeden z najsmaczniejszych miodów. Stąd ceny miodu tymiankowego w krajach gdzie się go pozyskuje na większa skalę np.: Grecji, czy Francji przekraczają 30-40 euro/kg. W naszym kraju pozyskiwany jest w regionach o dużych tradycjach upraw zielarskich, tj.: Kujawy, Lubelszczyzna.
Pomijając szerokie spektrum zastosowań w medycynie ludowej i akademickiej jest miodem o niezwykłych walorach smakowych i szerokim zastosowaniu kulinarnym. Wspaniale się sprawdza w miodach pitnych i nalewkach zarówno jako dodatek „podkręcający” aromat, jak i podstawowy komponent.
Z uwagi na obecność substancji przeciwdrobnoustrojowych i przeciwzapalnych miód tymiankowy okazał się cennym środkiem pomocnym w leczeniu schorzeń wywołanych przez drobnoustroje, zwłaszcza przez bakterie Gram-dodatnie:
- schorzenia dróg oddechowych,
- stany zapalne gardła,
- schorzenia błony śluzowej jamy ustnej,
- grypa,
- choroby z przeziębienia,
- zapalenie oskrzeli i płuc,
- kaszel,
- schorzenia układu trawiennego i jelit,
- nerwica żołądka,
- zapaleniu błony śluzowej żołądka,
- wrzody żołądka,
- zaburzenia trawienia,
- wzdęciach,
- stany zapalne jelita cienkiego i grubego,
- schorzeniach ginekologicznych (szczególnie w zapaleniu pochwy wywołanym przez rzęsistka pochwowego Trichomonas vaginalis),
- stany zapalne dróg moczowych;