Jerzyna obficie występuje w zagajnikach, na poboczach dróg i szos, na obrzeżach upraw i na nieużytkach. Często porasta tereny ruderalne. Rośliny tego typu produkują ogromne ilości nektaru, który określa jego właściwości organoleptyczne.
BARWA
Miody te charakteryzuje ciemne zabarwienie (podobne do spadzi iglastej, choć nie tak intensywne), zmieniające się w ciemno bursztynowe w czasie krystalizacji.
SMAK i AROMAT
Posiadają wyraźny, słodki smak, z silnym posmakiem i aromatem leśnych owoców oraz wyczuwalnej kwas kwaskowatości charakterystycznej dla jeżyny i maliny leśnej.
SKŁAD i ZASTOSOWANIE
Jeżyny są bogate w antocyjany, czerwone, niebieskie i fioletowe barwniki roślinne. Zmniejszają one kruchość naczyń krwionośnych, poprawiając ukrwienie oczu i polepszając jakość widzenia. Owoce jeżyny zawierają antocyjany i garbniki, które posiadają działanie bakteriobójcze i własności antybiotyczne. Jeżyna reguluje przemianę materii, działa wykrztuśnie oraz moczopędnie. Sok z owoców jeżyn działa przeciwgorączkowo. Herbatki z owoców i liści mają działanie wzmacniające organizm, działają uspokajająco. Jeżyny zawierają między innymi cukry, kwasy organiczne, prowitaminę A, witaminy z grupy B, B9, witaminę C, pektyny, garbniki, flawonoidy, kwas cytrynowy, barwniki antocyjanowe, związki mineralne potasu, wapnia i magnezu. Dzięki pestkom mają sporo błonnika i podobnie jak maliny, są dobrym źródłem miedzi i żelaza. Jeżyny ze wszystkich owoców zawierają najwięcej witaminy E, zwanej witaminą młodości.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Wyciąg z jeżyn zalecany jest w przeziębieniach jako środek wykrztuśny, oraz stanach gorączkowych. Owoce jeżyn są stosowane w diecie dla dzieci, mają właściwości regulujące trawienie, wzmacniające i uspokajające. Jeżyny posiadają właściwości lecznicze ściągające, przeciwbiegunkowe, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, moczopędne, poprawiające przemianę materii. Owoce jeżyn poleca się w leczeniu anemii, w celu regulacji pracy przewodu pokarmowego, w okresie rekonwalescencji po ciężkich chorobach. Owoce pozytywnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego, ze względu na właściwości uspokajające, wskazane są też w zaburzeniach nerwowych. Odwar z liści działa napotnie, stosowany jest w przeziębieniu i anginie. Przynosi ulgę w przypadku nieżytów górnych dróg oddechowych. Ten sam odwar leczy również krwawą biegunkę. Sok z jeżyn działa również napotnie i wykrztuśnie. Zalecany jest więc przede wszystkim w przeziębieniach oraz stanach gorączkowych. Warto sięgnąć po niego także w celu zwalczenia biegunki lub mdłości, złagodzenia bólu występującego przy zapaleniu jelita oraz w potrzebie obniżenia poziomu kwasów żołądkowych. Sok z jeżyn pomoże także w pokonaniu zgagi. Łagodnie regulują przemianę materii i ułatwiają usuwanie z moczem toksycznych metabolitów. Można ją stosować w zaburzeniach przemiany materii, złym trawieniu, w schorzeniach nerek i pęcherza moczowego. Zewnętrznie stosuje się w postaci okładów na rany i owrzodzenia oraz do płukania jamy ustnej i gardła. Również do kąpieli w świądzie skóry, wyprysku i trądziku.
Pierzga
Naturalna pierzga, to zakonserwowany pyłek kwiatowy, spożywany przez pszczoły w okresach braku pyłku w przyrodzie czyli jesienią, późną zimą i wczesną wiosną.
SKŁAD i ZASTOSOWANIE
Pierzga ma wyższą wartość spożywczą niż pyłek, lepszą przyswajalność i bogatszy skład chemiczny. Jest pokarmem o dużej zawartości białka, witamin, składników mineralnych, substancji biotycznych. Zawiera witaminy: A, B1, B2, B6, B12, C, PP, E, D, K, H, składniki mineralne: P, S, Cl, K, Ca, Na, Mg, Fe, Cu, Zn, Co, Mo, Se, Cr, Ni, Si oraz enzymy: inwertazę, katalazę, pepsynę, trypsynę, lipazę, laktazę. Podobnie jak pyłek posiada dobre właściwości lecznicze i odtruwające.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Zastosowanie pierzgi jest analogiczne jak pyłku. Działa wzmacniająco i regenerująco w okresie rekonwalescencji, po przebytych zabiegach operacyjnych, w stanach pozawałowych, w spadku odporności, w stanach chronicznego zmęczenia, w niedoborach witamin i składników mineralnych. Zapobiegawczo i leczniczo stosuje się ją w anemii. Pierzga wzmacnia układ nerwowy w stanach depresyjnych, w stanach przemęczenia psychicznego, przy intensywnym wysiłku umysłowym. Reguluje funkcjonowanie układu trawiennego w chorobie wrzodowej, przy obstrukcjach i biegunkach. Działa ochronnie i odtruwająco w chorobach wątroby – wirusowe zapalenie wątroby. Szczególnie polecana jest w leczeniu stanów chorobowych jelit, anemii, chorobie nadciśnieniowej, braku łaknienia, w stanach wyczerpania, w chorobie układu nerwowego. Bardzo dobre efekty daje stosowanie pierzgi przy schorzeniach wieku starczego, łuszczycy oraz zaburzeniach wzroku.
Pyłek kwiatowy
Pyłek kwiatowy, to męskie komórki rozrodcze produkowane przez kwiaty i obok miodu jest podstawowym pokarmem pszczół. Miód daje energię, pyłek to białko, tłuszcze, sole mineralne, witaminy, kwasy organiczne i hormony. Zebrany z kwiatów pyłek jest mieszany przez pszczoły z odrobiną miodu, nektaru lub śliny i w postaci uformowanych kulek, tzw. obnóży, przenoszą do ula w specjalnych koszyczkach na tylnych nogach. Pyłek w formie obnóży nazywamy pyłkiem pszczelim.
Znoszony do ula świeży pyłek składany jest do komórek, ubijany, pokrywany miodem, po którym to procesie następuje jego fermentacja, zbliżona do fermentacji kiszonej kapusty. W formie gotowej do spożycia przeznaczony jest na bieżące potrzeby pokarmowe. Mądre pszczoły tworzoną z niego także zapasy na okres braku pyłku w przyrodzie. Zakonserwowany pyłek to pierzga.
Właściwości odżywcze i terapeutyczne pyłku wynikają z bardzo bogatego składu chemicznego, w którym wyizolowano ponad 250 różnych związków chemicznych. Są to:
- Węglowodany – fruktoza, glukoza, maltoza, arabinoza, ryboza, izomaltoza i wiele innych,
- Tłuszcze – w pyłku wyodrębniono 12 kwasów tłuszczowych, między innymi: kwas palmitynowy, linolowy, linoleowy, arachidonowy,
- Białka – w pyłku wykryto 32 aminokwasów, tj.: fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, treonina, walina, alanina, prolina, seryna, histydyna, glicyna i inne,
- Składniki mineralne – makro i mikroelementy: potas, fosfor, wapń, magnez, sód, krzem, mangan, żelazo, miedź, cynk, jod, selen i inne,
- Witaminy – A, B1, B2, B3, E, C, B6, PP, P, D, H, B12, kwas foliowy, inozytol, biotynę, kwas pantotenowy, kwercetynę,
- Enzymy – amylaza, inwertaza, fosfatazy, peroksydazy i inne – łącznie 42,
- Kwasy organiczne: jabłkowy, mlekowy, cytrynowy, winowy, szczawiowy, bursztynowy,
- a także: rutyna, olejki eteryczne, fitocydy, antybiotyki-inhybiny, hormony, stymulatory wzrostu;
Ze względu na tak bogaty wachlarz składu chemicznego, ujawniono jego następujące pro-zdrowotne właściwości:
Odżywcze:
- uzupełnia dzienne racje żywnościowe w aminokwasy, biopierwiastki, witaminy,
- wzmacnia apetyt,
- reguluje przemianę materii,
- wzmacnia organizm,
- regeneruje,
- działa antyanemicznie (zwiększa liczbę czerwonych ciałek krwi),
- zwiększa poziom żelaza w surowicy krwi;
Odtruwające (detoksykacyjne) – pyłek pszczeli:
- eliminuje lub/i zmniejsza szkodliwe oddziaływanie czynników chemicznych na organizm człowieka
- osłania tkankę wątrobową przed zatruciem substancjami toksycznymi,
- ułatwia wydalanie toksyn,
- ułatwia odnawianie tkanki wątrobowej uszkodzonej innymi przewlekłymi chorobami, przyjmowaniem dużej ilości leków,
- uzupełnia niedobory bioelementów będące wynikiem choroby alkoholowej,
- podnosi odporność organizmu na zakażenia, zwiększa ilość limfocytów, zwiększa ilość przeciwciał, przyspiesza leczenie zakażeń;
Antydepresyjne/uspokajające:
- poprawia psychiczne samopoczucie człowieka,
- zmniejsza nerwowość, rozdrażnienie,
- wzmacnia system nerwowy osłabiony na skutek stresu lub przepracowania,
- wspomaga leczenie depresji,
- wspomaga leczenie nerwic wegetatywnych,
- zwiększa ukrwienie tkanki nerwowej,
- podwyższa sprawność psychiczną, zwiększa koncentrację układu nerwowego;
Antyalergiczne:
- stosowanie pyłku wspólnie z miodem skutecznie leczy katar sienny, astmę lub znacznie łagodzi ich objawy;
Przeciwmiażdżycowe:
- działa przeciwmiażdżycowo,
- obniża poziom lipidów (trójglicerydów i cholesterolu), hamuje zlepianie płytek krwi,
- wspomaga leczenie stanów pozawałowych,
- wspomaga leczenie nadciśnienia oraz zaburzeń krążenia obwodowego;
Antybiotyczne:
- działa na bakterie i grzyby,
- jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej (najskuteczniejszy w parze z propolisem),
- w przewodzie pokarmowym, niszczy lub wstrzymuje działalność bakterii chorobotwórczych;
Regulujące trawienie:
- jest stosowany przy rozstroju żołądka,
- wspomaga leczenie silnych zaparć,
- wspomaga leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zmniejsza krwawienia;
Lecznicze schorzeń prostaty;
Wspomagające leczenie cukrzycy – skutecznie pomaga obniżyć poziom cukru we krwi;
Poprawiające ostrość widzenia – w skutek wysokiego stężenia ryboflawiny (wit. B2);
Przeciwzapalne
Kosmetyczne – odmładza i wzbogaca skórę w potrzebne mikroelementy i witaminy.
Uwaga! Alergicy i osoby uczulone na produkty pszczele nie powinny go spożywać!
Miód Gryczany
Miód gryczany należy do miodów najpóźniejszych, zbierany jest dopiero pod koniec lipca.
BARWA
W swojej pierwotnej postaci – płynnej patoki, ma kolor ciemno-brązowy, ciemno-herbaciany do brunatnego. Po skrystalizowaniu ma barwę jaśniejszą od patoki i konsystencję krupkowatą.
SMAK i AROMAT
Posiada bardzo silny aromat kwiatów gryki, a smak ostry, lekko piekący. Dzięki temu nadaje się on do wypieków wonnych ciast, pierników, mazurków.
SKŁAD i ZASTOSOWANIE
Ze względu na dużą zawartość substancji o właściwościach odżywczych i leczniczych, tj.: substancje lotne, pochodne olejków eterycznych, sole mineralne, inhibiny, rutyny, enzymy – miód ten zakwalifikowany jest obok miodu spadziowego do najbardziej wartościowych. Miód spadziowo-gryczany o zawartości 50% nektaru z gryki i 50% spadzi stawiany jest na pierwszym miejscu wśród miodów przeznaczonych od celów leczniczych i odżywczych. Ziele, kwiat i nektar gryki zawierają rutynę – unikalną substancję występującą również w miodzie gryczanym, która oczyszcza i uszczelnia włoskowate naczynia krwionośne czyniąc je bardziej elastycznymi i wytrzymałymi, w wyniku czego zmniejszane jest ryzyko zmian miażdżycowych. Rutyna zabezpiecza naczynia przed pękaniem, nie dopuszczając do wybroczyn i wylewów. Rutyna ma również wpływ na przyśpieszenie gojenia się ran zewnętrznych i wewnętrznych. Powoduje także lepszą przyswajalność niektórych witamin i aminokwasów. Z uwagi na wyższą niż w innych miodach zawartość choliny zabezpiecza organizm przed jej niedoborem, powodującym uszkodzenie wątroby lub nerek. Miód gryczany, ze względu na znaczną ilość fruktozy, poleca się – podobnie jak miód akacjowy, osobom chorym na cukrzycę insulinoniezależną. Niektórzy naukowcy wskazują także na korzystny wpływ miodu gryczanego przy chorobach wzroku, słuchu, a także przy kłopotach z pamięcią, a także wskazują na przydatność miodu gryczanego w procesach odnowy tkanki kostnej po złamaniach oraz jako środka wspomagającego w terapii przeciwnowotworowej. W porównaniu z innymi miodami kwiatowymi, miód gryczany ma wyższą zawartość substancji odpornościowych (inhibiny) oraz pierwiastków, tj.: żelazo, magnez, fosfor, potas, mangan, bór, sód, miedź, cynk, wanad, krzem, jod, nikiel, kobalt, co jest charakterystyczne dla ciemnych miodów. W próbkach polskiego miodu gryczanego stwierdza się także dużą ilość witaminy C oraz witamin Bi, 62 i PP.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Istotna cecha, to prawie 100% przyswajalność pierwiastków z miodu, która powoduje, że odgrywają one istotną rolę jeśli miód ten spożywa się często i regularnie. Ze względu na dużą ilość mikroelementów i substancji odpornościowych oraz łatwo przyswajalnej glukozy sprawia, iż miód ten ma najwyższą przydatność w leczeniu anemii u dzieci i dorosłych, a także w wzmocnieniu układu immunologicznego i ogólnej poprawy metabolizmu człowieka niezależnie od wieku. Miód ten jest wyjątkowo przydatny w leczeniu serca i naczyń krwionośnych. Znane są przypadki wyleczenia tą metodą nawet wrodzonych wad serca i naczyń krwionośnych. Podstawowym elementem warunkującym ten efekt są cukry proste, które bardzo łatwo i szybko są wchłaniane do krwiobiegu i w krótkim czasie odżywiają mięsień sercowy. Mają one tę przewagę nad sacharozą, że wchłaniane są bezpośrednio do krwi z pominięciem wątroby, podczas gdy sacharoza musi najpierw w organizmie ulec rozkładowi enzymatycznemu do glukozy i fruktozy. Każdy miód jak wiadomo przyspiesza i wzmacnia działanie leków, zmniejsza ich szkodliwe działanie uboczne, zmniejsza szkodliwość używek, np.: kawy, herbaty, alkoholu, nikotyny, odtruwa, usuwa ołów i pierwiastki promieniotwórcze z surowicy krwi, tkanki miękkiej i kości człowieka, przyspiesza trawienie, wzmacnia cały organizm, skutecznie odżywia mózg, dodaje sił witalnych, działa antynowotworowo i bakteriostatycznie, jednak miód gryczany czyni to najlepiej. Wiele osób uważa nawet, że miód gryczany posiada także właściwości odmładzające.
Miód Leśny
Miód leśny powstał z myślą o smakoszach i poszukiwaczach aromatu. Pszczoły zaklęły w tej ciemno-bursztynowej słodyczy zapach malin oraz leśnych ziół i kwiatów.
BARWA
W zależności od pory roku, w jakiej kwitną kwiaty i zioła z jakich jest zbierany pożytek na daną partię miodu, barwa może być jasno- lub ciemnobursztynowa. W postaci płynnej jest znacznie ciemniejsza, ale z czasem blednie.
SMAK i AROMAT
Wyraźne, konkretne smaki flory leśnej, przeplatają się tu ostre smaki ziołowe, kwaskowe aromaty dzikich malin, jeżyn i borówek oraz słodkie nuty chabrów i maków.
ZASTOSOWANIE
Doskonale komponuje się z deserami, kremami lub jogurtem. Jest bardzo wrażliwy na wysokie temperatury, dlatego najlepiej spożywać go na zimno.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Skupia w sobie działanie ziół z nektarów, z których powstaje. Połączone właściwości mniszka lekarskiego, maliny, kruszyny, szałwii lekarskiej, dziurawca i rumianku powodują, że miód leśny, jest prawdziwym „lekiem na każde zło”. Stosowany przy chorobach serca, osłabieniu systemu odpornościowego. Zalecany przy chorobach górnych dróg oddechowych, przeziębieniach, w anemiach i zaburzeniach przemiany materii jako dodatek odżywczy u osób z niedoborami pokarmowymi. Poprawia samopoczucie, dodaje energii i regeneruje organizm.
